Honing geneeskrachtig?

Is honing geneeskrachtig

“Is honing geneeskrachtig” is een van de meest gestelde vragen als het over honing gaat.
Honing is een zoete lekkernij die al eeuwenlang populair is. Veel mensen beweren dat het eten van honing verschillende gezondheidsvoordelen heeft. Er zijn tal van gezondheidsclaims over honing, maar het is belangrijk om te begrijpen dat niet alle claims wetenschappelijk bewezen zijn.

De geschiedenis van honing

Dat honing geneeskrachtig is, wordt al duizenden jaren beweerd. Hieronder een kort overzicht van de geschiedenis van honing als medicijn:

1. De oude Egyptenaren gebruikten honing als wondverband en als middel om infecties te bestrijden.
2. De oude Grieken en Romeinen gebruikten honing om wonden te behandelen en als remedie tegen hoest en keelpijn.
3. In de middeleeuwen werd honing gebruikt om infecties te bestrijden en als middel tegen koorts en verkoudheid.
4. In de traditionele Chinese geneeskunde wordt honing gebruikt om de spijsvertering te bevorderen en het immuunsysteem te versterken.
5. In India wordt honing gebruikt als onderdeel van Ayurvedische geneeskunde om vele gezondheidsproblemen te behandelen.

Vandaag de dag wordt honing nog steeds gebruikt als natuurlijk medicijn voor vele aandoeningen. De verschillende toepassingen van honing als medicijn worden in dit artikel besproken.

Belang van honing in de moderne geneeskunde

Honing speelt nog steeds een rol in de moderne geneeskunde vanwege zijn unieke chemische samenstelling(*) en gezondheidsvoordelen. Honing is niet alleen effectief, maar heeft ook weinig bijwerkingen en is gemakkelijk verkrijgbaar. Bovendien kan honing worden geproduceerd zonder het gebruik van synthetische stoffen en is het dus een duurzaam en natuurlijk alternatief voor sommige conventionele medicijnen. Het belang van honing in de moderne geneeskunde wordt verder onderstreept door de groeiende interesse en onderzoek naar de gezondheidsvoordelen ervan.

Naast deze voordelen zijn er ook mogelijke nadelen van het gebruik van honing in de moderne geneeswijze. Enkele van deze nadelen zijn: allergische reacties op bijen/pollen en daarmee in enkele gevallen allergie voor honing, verhoging van bloedsuikerspiegel door het suikergehalte/risico voor diabetici, het risico voor zuigelingen jonger dan 1 jaar door mogelijke sporen van bacteriën en gezondheidsrisico’s die gerelateerd zijn aan overconsumptie van (natuurlijke) suikers.

Voedingswaarde van honing

Honing heeft een rijke voedingswaarde en een complexe chemische samenstelling. Het belangrijkste bestanddeel van honing is fructose en glucose, twee natuurlijke suikers. Daarnaast bevat honing aminozuren, enzymen, mineralen, vitamines, antioxidanten en plantenstoffen(*).

De voedingswaarde van honing kan variëren afhankelijk van de soort honing en de regio waar het wordt geproduceerd, maar gemiddeld bevat 1 eetlepel (21 gram) honing ongeveer 64 calorieën.

Honing als natuurlijk antibioticum

Een veel voorkomende claim is dat honing een natuurlijk antibioticum is. Honing staat namelijk bekend om zijn natuurlijke antibacteriële eigenschappen die mogelijk helpen bij de behandeling en preventie van bacteriële infecties. Dit komt door de aanwezigheid van verschillende componenten in honing, zoals waterstofperoxide, fenolzuren, flavonoïden en methylglyoxal (MGO). Hier zijn enkele manieren waarop honing antibacterieel werkt:

1. Waterstofperoxide: Sommige soorten honing bevatten waterstofperoxide, een stof die bacteriën kan doden door oxidatie. Waterstofperoxide wordt geproduceerd door een enzym dat van nature in honing aanwezig is.
2. Fenolzuren: Honing bevat fenolzuren, zoals cafeïnezuur en galzuur, die bacteriën kunnen doden door hun celwand te beschadigen.
3. Flavonoïden: Flavonoïden zijn antioxidanten die van nature voorkomen in honing en die kunnen helpen bij het bestrijden van bacteriële infecties door hun groei te remmen en hun celwand te beschadigen.
4. Methylglyoxal (MGO): Methylglyoxal is een stof die van nature voorkomt in sommige soorten honing, zoals Manuka-honing. Het heeft krachtige antibacteriële eigenschappen en kan helpen bij het bestrijden van bacteriële infecties.

Honing zou daarom overwogen kunnen worden voor de behandeling van verschillende bacteriële infecties, denk aan wondinfecties, oorinfecties, infecties van de luchtwegen en maagzweren. Hier zijn enkele verschillen tussen honing en conventionele antibiotica:

1. Werkingsmechanisme: Honing werkt op verschillende manieren om bacteriën te doden, terwijl conventionele antibiotica meestal werken door de bacteriële celwand te verstoren of de eiwitsynthese te remmen. Hierdoor kan honing soms effectiever zijn bij de behandeling van bepaalde bacteriële infecties, omdat bacteriën minder snel resistentie kunnen ontwikkelen tegen honing dan tegen conventionele antibiotica.
2. Toepassingsgebied: Conventionele antibiotica zijn over het algemeen geschikt voor een breed scala aan bacteriële infecties, terwijl de toepassing van honing beperkter kan zijn. Honing kan echter effectief zijn bij de behandeling van bepaalde soorten infecties, zoals wondinfecties en luchtweginfecties.
3. Bijwerkingen: Conventionele antibiotica kunnen bijwerkingen hebben, zoals allergische reacties, diarree en misselijkheid. Honing heeft over het algemeen weinig bijwerkingen, maar zoals hierboven beschreven is er wel risico voor mensen met allergieën, diabetes en zuigelingen tot 1 jaar.
4. Dosering: Conventionele antibiotica worden meestal voorgeschreven in specifieke doseringen en moeten gedurende een bepaalde periode worden ingenomen om effectief te zijn. Honing kan worden gebruikt in verschillende vormen en hoeveelheden, afhankelijk van de toepassing.

Hoewel sommige studies hebben aangetoond dat honing antibacteriële eigenschappen heeft, is het niet bekend hoe effectief het is tegen specifieke bacteriën en of het kan worden gebruikt als een vervanging voor antibiotica. Hoewel kan dus een alternatief kan zijn voor conventionele antibiotica in sommige gevallen, kunnen conventionele antibiotica kunnen nog steeds nodig zijn voor de behandeling van ernstige infecties.

Honing voor wondgenezing

Er wordt ook beweerd dat honing kan helpen bij het verminderen van ontstekingen en het bevorderen van de genezing van wonden. Honing heeft verschillende eigenschappen die kunnen bijdragen aan de wondgenezing, waaronder antibacteriële, ontstekingsremmende en antioxidante eigenschappen. Het mechanisme van honing bij wondgenezing omvat verschillende stappen:

1. Verwijderen van bacteriën: Honing bevat enzymen die waterstofperoxide kunnen produceren en andere antibacteriële stoffen zoals methylglyoxal, waardoor het een effectief middel is om bacteriën te doden en infecties te voorkomen.
2. Verminderen van ontstekingen: Honing heeft ontstekingsremmende eigenschappen die kunnen helpen bij het verminderen van zwelling en roodheid rond de wond.
3. Stimuleren van weefselgroei: Honing bevat suikers die de groei van nieuwe bloedvaten en weefsel kunnen stimuleren, waardoor de wondgenezing wordt bevorderd.
4. Verminderen van littekens: Honing kan helpen om littekens te verminderen door de productie van collageen te stimuleren en de huidelasticiteit te verbeteren.
5. Bevorderen van vochtig wondmilieu: Honing heeft de eigenschap om vocht aan te trekken en vast te houden, waardoor het een ideaal middel is om een vochtig wondmilieu te bevorderen, wat gunstig is voor de wondgenezing.

Vanwege bovengenoemde eigenschappen zou honing dus kunnen helpen bij de genezing van verschillende soorten wonden, waaronder brandwonden, snijwonden, zweren en doorligwonden. Maar denk ook aan het verminderen van ontstekingen óp de huid, zoals acne en rosacea. Hieronder staan enkele vergelijkingen tussen honing en conventionele wondverzorgingsproducten:

1. Antibacteriële eigenschappen: Honing heeft natuurlijke antibacteriële eigenschappen die kunnen helpen bij het voorkomen van infecties en het doden van bacteriën in de wond. Conventionele wondverzorgingsproducten bevatten vaak synthetische antibiotica en chemicaliën om bacteriën te doden.
2. Ontstekingsremmende eigenschappen: Honing heeft ontstekingsremmende eigenschappen die kunnen helpen bij het verminderen van ontstekingen en zwelling rond de wond. Conventionele wondverzorgingsproducten bevatten vaak ontstekingsremmende middelen zoals corticosteroïden.
3. Wondgenezing: Honing kan helpen bij het stimuleren van weefselgroei en de genezing van wonden bevorderen. Conventionele wondverzorgingsproducten kunnen ook de wondgenezing bevorderen door de toevoer van zuurstof en voedingsstoffen te verbeteren.
4. Bijwerkingen: Honing heeft over het algemeen weinig bijwerkingen en kan veilig worden gebruikt voor wondverzorging. Conventionele wondverzorgingsproducten kunnen echter bijwerkingen hebben, zoals huidirritatie, allergische reacties en vertraagde wondgenezing.
5. Beschikbaarheid en kosten: Honing is relatief goedkoop en gemakkelijk verkrijgbaar, terwijl conventionele wondverzorgingsproducten vaak duurder zijn en alleen op recept verkrijgbaar zijn.

Over het algemeen kan honing een effectief en natuurlijk alternatief zijn voor conventionele wondverzorgingsproducten, vooral bij de behandeling van kleine tot matige wonden. Dit is echter de vraag bij ernstige of geïnfecteerde wonden. Hoewel er enig bewijs is dat honing kan helpen bij de genezing van wonden, is er meer onderzoek nodig om deze bewering te ondersteunen.

Honing voor hoest en keelpijn

Een van de meest voorkomende gezondheidsclaims over honing is dat het kan helpen bij de behandeling van hoest, keelpijn en verkoudheid. Honing zou daarin kunnen ondersteunen door verschillende mechanismen:

1. Antimicrobiële eigenschappen: Honing heeft antimicrobiële eigenschappen die kunnen helpen bij het bestrijden van bacteriën die keelontsteking kunnen veroorzaken. Het kan ook helpen bij het voorkomen van infecties die hoest en keelpijn veroorzaken.
2. Ontstekingsremmende eigenschappen: Honing heeft ontstekingsremmende eigenschappen die kunnen helpen bij het verminderen van ontstekingen in de keel en luchtwegen, wat kan bijdragen aan het verminderen van hoest en keelpijn.
3. Beschermende laag: Honing kan een beschermende laag vormen op het slijmvlies van de keel, waardoor irritatie wordt verminderd en de keel wordt verzacht.
4. Hoestonderdrukkend effect: Honing kan een hoestonderdrukkend effect hebben door de zenuwen te kalmeren die de hoestreflex regelen, waardoor de frequentie en intensiteit van de hoest worden verminderd.

Het is belangrijk om te onthouden dat honing niet als vervanging moet worden gebruikt voor medicijnen die zijn voorgeschreven door een arts. Honing kan echter wel een effectieve natuurlijke aanvulling zijn bij de behandeling van hoest en keelpijn. Bij twijfel is het altijd verstandig om medisch advies te vragen voordat u honing gebruikt om hoest en keelpijn te behandelen.

Vanwege deze eigenschappen is het dus aannemelijk dat honing symptomen van hoest en keelpijn kan verminderen een een natuurlijke remedie kan zijn voor verkoudheid. Hier is een vergelijking van honing met conventionele hoest- en keelpijnremedies:

1. Werking: Honing heeft antibacteriële en ontstekingsremmende eigenschappen die kunnen helpen bij het verlichten van keelpijn en het verminderen van hoest. Conventionele hoest- en keelpijnremedies, zoals hoestsiropen en keeltabletten, werken op verschillende manieren, afhankelijk van de ingrediënten. Sommige werken als verdovingsmiddelen, terwijl andere ontstekingsremmende middelen bevatten.
2. Veiligheid: Honing is over het algemeen veilig om te gebruiken, behalve bij zuigelingen jonger dan 1 jaar vanwege het risico op botulisme. Conventionele hoest- en keelpijnremedies kunnen bijwerkingen hebben, zoals slaperigheid, duizeligheid en misselijkheid.
3. Kosten: Honing is relatief goedkoop en gemakkelijk verkrijgbaar. Conventionele hoest- en keelpijnremedies kunnen duur zijn, vooral als u verschillende soorten moet kopen voor verschillende symptomen.
4. Beschikbaarheid: Honing is overal verkrijgbaar, in tegenstelling tot sommige conventionele hoest- en keelpijnremedies die mogelijk alleen op recept verkrijgbaar zijn.

Hoewel er enig bewijs is dat honing de symptomen van hoest en verkoudheid kan verminderen, is het niet duidelijk of het daadwerkelijk de oorzaak van de aandoening kan genezen. Conventionele hoest- en keelpijnremedies kunnen soms effectiever zijn voor bepaalde symptomen en aandoeningen.

Honing voor spijsvertering

Ook wordt beweerd dat honing kan helpen bij de spijsvertering. De verschillende voordelen die honing kan hebben voor de spijsvertering hebben wederom te maken met de antimicrobiële eigenschappen(*) van honing, waardoor het mogelijk ook helpt bij het bestrijden van bacteriën die maag- en darmproblemen veroorzaken. Daarnaast gelden de voordelen van honing bij wondverzorging(*) ook voor wondjes in het spijsverteringskanaal, zoals bij maag- en darmzweren.

Daarnaast bevat prebiotica, een soort vezels die niet door het lichaam kunnen worden verteerd, maar die helpen bij het voeden van gunstige bacteriën in de darmen. Dit kan helpen bij het bevorderen van een gezonde darmflora en de spijsvertering. Verder kan honing helpen bij het verminderen van maagklachten, zoals brandend maagzuur, door het vormen van een beschermende laag op de binnenwand van de maag.

Honing kan daarom gezien worden als natuurlijk alternatief voor conventionele spijsverteringsproducten, zoals antacida en laxeermiddelen. Hieronder vindt u een vergelijking tussen honing en conventionele spijsverteringsproducten:

• Antacida: Honing kan worden gebruikt om symptomen van maagzuur te verminderen vanwege de antibacteriële en ontstekingsremmende eigenschappen. Bovendien bevat honing natuurlijke suikers die de afscheiding van maagzuur kunnen verminderen. Antacida zijn daarentegen vaak chemische producten die kunnen leiden tot bijwerkingen zoals diarree en constipatie.
• Laxeermiddelen: Honing kan worden gebruikt als een mild laxeermiddel vanwege de prebiotische vezels die het bevat. Deze vezels helpen de darmbeweging te stimuleren en de stoelgang te verzachten. Conventionele laxeermiddelen daarentegen kunnen agressiever zijn en bijwerkingen veroorzaken zoals krampen en uitdroging.
• Probiotica: Honing bevat natuurlijke prebiotica die de groei van gunstige darmbacteriën kunnen bevorderen en de spijsvertering kunnen verbeteren. Probiotica daarentegen bevatten levende bacteriën die kunnen helpen bij het herstellen van de darmflora na antibiotica of andere medicijnen.

Hoewel er studies zijn die bovenstaande werkingen van honing als medicijn voor de spijsvertering bevestigen, is het belangrijk op te merken dat de resultaten van deze studies nog moeten worden bevestigd door verder onderzoek en dat honing, net als alle voedingsmiddelen, bij sommige mensen spijsverteringsproblemen kan veroorzaken vanwege bijvoorbeeld allergieën en het suikergehalte.

Honing tegen hooikoorts

Ten slotte wordt honing vaak genoemd als een natuurlijke remedie tegen allergieën, met name hooikoorts. Het idee hierachter is dat lokale honing kleine hoeveelheden stuifmeel bevat van bloemen en planten in de omgeving, en dat het eten van deze honing kan helpen om het lichaam te laten wennen aan deze allergenen en de reactie van het immuunsysteem te verminderen.

Hoewel er enig bewijs is dat honing kan helpen bij het verminderen van symptomen van allergieën, is dit bewijs beperkt en inconsistent. Bovendien kan honing bij sommige mensen zelfs allergische reacties veroorzaken, vooral als ze allergisch zijn voor bijen of stuifmeel. In sommige gevallen kunnen conventionele medicijnen en allergiebehandelingen effectiever zijn en beter geschikt zijn voor uw specifieke allergieën en gezondheidstoestand.

Conclusie

Hoewel honing tal van gezondheidsvoordelen kan hebben, is het belangrijk om te onthouden dat het geen wondermiddel is en niet alle gezondheidsclaims wetenschappelijk bewezen zijn. Als u overweegt om honing te gebruiken voor gezondheidsdoeleinden, is het altijd het beste om advies te vragen aan uw arts of een gekwalificeerde zorgverlener.